Kanjon lazareve reke, impresivni krečnjački objekat na teritoriji sela Zlot u borskoj opštini, poznat je kao važan centar raznolikosti prirode u Srbiji.
Pored velikog broja retkih i ugroženih vrsta živog sveta, njegovi brojni speloobjekti su bogata nalazišta fosilnih ostataka životinja pleistocenske starosti.
Ova fragmentisana lobanja kozoroga (inventarski broj Ov 501) nađena je 2012. godine u novootkrivenoj Žednoj pećini čiji se otvor nalazi na jednoj od litica Lazarevog kanjona.
Otkrili su je članovi speleološkog kluba „Rock@ ice“ iz Bora.
Predstavlja jedan od najznačajnijih fosilnih nalaza alpskog kozoroga u Srbiji.
Čuva se u Zbirci kvartarnih krupnih sisara u Prirodnjačkom muzeju u Beogradu.
Prvi fosilni nalazi alpskog kozoroga potiču iz gornjeg pleistocena Evroazije. Pretpostavlja se da je evoluirao od ranopleistocenske vrste Capra camburgensis.
Maksimalnu rasprostranjenost dostiže tokom poslednjeg glacijala, u periodu najizrazitijih zahlađenja, kada se spuštao na nižu nadmorsku visinu. Ostaci alpskog kozoroga nalaženi su u pećinama Srbije-Smolućka pećina, Pećurski kamen, Prekonoška pećina i Žedna pećina. Danas alpski kozorozi naseljavaju planinske padine i vrhove iznad gornje šumske linije Alpa i Visokih Tatri.
Alpski kozorog (Capra ibex Linnaeus 1758) pripada porodici šupljorogih preživara Bovidae i potporodici koza Caprinae. Osim alpskog kozoroga u rod Capra svrstava se još pet vrsta koje danas naseljavaju Evropu, Aziju i Severnu Afriku.
Kod alpskog kozoroga mužjaci i ženke se razlikuju po veličini i dužini rogova. Kod mužjaka mogu dostići dužinu do 100, a kod ženki do 35 centimetara. Rogovi su snažno povijeni unazad i rastu tokom čitavog života. Ukrašeni su slabije ili jače izraženim poprečnim grebenima.
Autori: dr. Milan Paunović, dr. Zoran Marković i Sanja Aliburić
PRIRODNJAČKI MUZEJ U BEOGRADU
Njegoševa 51, 11111 Beograd
Tel. 011 3442147, 011 3442265
E-pošta nhmbeo@nhmbeo.rs
Primerak fosilnog ostatka Alpskog kozoroga bio izložen na Sajmu turizma u Beogradu
Zahvaljujući razumevanju i ljubaznosti dr. Milana Paunovića, direktora i njegovih saradnika iz Prirodnjačkog muzeja u Beogradu, primerak fosilnog ostatka kozoroga koji je pronađen u Žednoj pećini, izložen je na štandu Turističke organizacije „Bor“ tokom održavanja 40. Međunarodnog sajma turizma u Beogradu. Bila je to prilika da posetioci ove manifestacije u subotu, 24. februara od 10 do 17 časova pogledaju ovaj izuzetan fosilni nalaz i saznaju za još jednu izuzetnu zanimljivost vezanu za Lazarev kanjon.
Priredio: Bora*S
TAMOiOVDE 