KANJON LAZAREVE REKE – NEISCRPNA RIZNICA PRIRODNIH VREDNOSTI…

Kanjon lazareve reke, impresivni krečnjački objekat na teritoriji sela Zlot u borskoj opštini, poznat je kao važan centar raznolikosti prirode u Srbiji.

Pored velikog broja retkih i ugroženih vrsta živog sveta, njegovi  brojni speloobjekti su bogata nalazišta fosilnih ostataka životinja pleistocenske starosti.

Ova fragmentisana lobanja kozoroga (inventarski broj Ov 501) nađena je 2012. godine u novootkrivenoj  Žednoj pećini čiji se otvor nalazi na jednoj od litica Lazarevog kanjona.

Otkrili su je članovi speleološkog kluba „Rock@ ice“ iz Bora.

Predstavlja jedan od najznačajnijih fosilnih nalaza alpskog kozoroga u Srbiji.

Čuva se u Zbirci kvartarnih krupnih sisara u Prirodnjačkom muzeju u Beogradu.

Prvi fosilni nalazi alpskog kozoroga potiču iz gornjeg pleistocena Evroazije. Pretpostavlja se da je evoluirao od ranopleistocenske vrste Capra camburgensis.

Maksimalnu rasprostranjenost dostiže tokom poslednjeg glacijala, u periodu najizrazitijih zahlađenja, kada se spuštao na nižu nadmorsku visinu. Ostaci alpskog kozoroga nalaženi su u pećinama Srbije-Smolućka pećina, Pećurski kamen, Prekonoška pećina i Žedna pećina. Danas alpski kozorozi naseljavaju planinske padine i vrhove iznad gornje šumske linije Alpa i Visokih Tatri.

Alpski kozorog (Capra ibex Linnaeus 1758) pripada porodici šupljorogih preživara Bovidae i potporodici koza Caprinae. Osim alpskog kozoroga u rod Capra svrstava se još pet vrsta koje danas naseljavaju Evropu, Aziju i Severnu Afriku.

Kod alpskog kozoroga mužjaci i ženke se razlikuju po veličini i dužini rogova. Kod mužjaka mogu dostići dužinu do 100, a kod ženki do 35 centimetara. Rogovi su snažno povijeni unazad i rastu tokom čitavog života. Ukrašeni su slabije  ili jače izraženim poprečnim grebenima.

Autori: dr. Milan Paunović, dr. Zoran Marković i Sanja Aliburić

PRIRODNJAČKI MUZEJ U BEOGRADU

Njegoševa 51, 11111 Beograd

Tel. 011 3442147, 011 3442265

E-pošta nhmbeo@nhmbeo.rs

Veb http://www.nhmbeo.rs

---

---

Primerak fosilnog ostatka Alpskog kozoroga bio izložen na Sajmu turizma u Beogradu

Zahvaljujući razumevanju i ljubaznosti dr. Milana Paunovića, direktora i njegovih saradnika iz Prirodnjačkog muzeja u Beogradu, primerak fosilnog ostatka kozoroga koji je pronađen u Žednoj pećini, izložen je na štandu Turističke organizacije „Bor“ tokom održavanja 40. Međunarodnog sajma turizma u Beogradu. Bila je to prilika da posetioci ove manifestacije u subotu, 24. februara od 10 do 17 časova pogledaju ovaj izuzetan fosilni nalaz i saznaju za još jednu izuzetnu zanimljivost vezanu za Lazarev kanjon.

Priredio: Bora*S

---

---

 

U ZLOTSKIM PEĆINAMA NAĐENI FOSILI KOZOROGA STARI STOTINAMA HILJADA GODINA

 

Speleolozi sportskog kluba „Rok end ajs“ (Rock and Ice) otkrili su u kompleksu Zlotskih pećina kod Bora nove hodnike koji su po lepoti nakita i veličini ravni Resavskoj pećini i u njima fosilne ostatke kozoroga, saopštio je taj klub.

Enter a caption

Pored izuzetnog otkrića novih pećinskih hodnika nepoznatih i naučnoj javnosti, nalaz ostataka još neidentifikovane vrste kozoroga jedno je u nizu vrednih paleontoloških otkrića tog kraja, rekao je Paunović za agenciju Beta.

 

Speleolozi su se sa fotografijama neobične lobanje obratili Prirodnjačkom muzeju u Beogradu čiji su eksperti potvrdili da je reč o vrlo značajnom nalazu.

– Na osnovu fotografija zaključeno je da se radi o levoj strani lobanje kozoroga sa očuvanom koštanom osnovom levog roga impozantne veličine. Procenjeno je da fosilni ostaci potiču iz srednjeg pleistocena – precizirao je taj stručnjak.

Ipak, on je naveo da će se preciznija identifikacija i procena starosti izvršiti nakon kompletnog iskopavanja i detaljne analize nađenih fosilnih ostataka i ostataka prateće faune kojima taj lokalitet obiluje.

Najlepša pećina Istočne Srbije

Prema podacima kluba „Rok end Ajs“, profil novootkrivenih pećinskih kanala je 150 metara kvadratnih sa pećinskim stubovima višim od 10 metara i pregradnim zidovima od nakita.

Nakon deset godina spelološkog istraživanja i otkrića najveće i najduže pećine u Srbiji – Lazareve pećine (10.688 metara), kao i otkrića 355 pećina i jama u rejonu sela Zlot, klub „Rok end ajs“ predvođen speleologom Robertom Misićem, došao je do vrednog otkrića.

Ulazni fragment nove pećine otkrio je Mladen Milošević, koji je bio vođa ekipe, naveo je predsednik kluba Zvonko Trifunović i dodao da je njegov utisak da je pored novoistraženog dela Lazareve pećine, ovo najlepša pećina u istočnom delu Srbije.

Pećinski sistem star preko dva miliona godina

Prema Mišićevim rečima, to otkriće je najstariji fragment Dubašničkog pećinskog sistema, starog preko dva miliona godina.

Jasenka Arifadić Milijić, referent za privatne šume i zaštićena dobra pri Timočkim šumama, ukazala je na značaj tog otkrića.

– Pronalazak nove pećine menja sliku kanjona i ima jako veliki značaj budući da je reč o neispitanom području. Po opisu terena, to će mnogo značiti prvenstveno u daljem istraživanju, a potom se može govoriti i o turizmu. Ovo menja sliku kanjona – uverena je ona.

Speleolozi su godinama vredno radili sa sopstvenom opremom otkrivajući nove hodnike.

– Entuzijazam, upornost, spretnost i visok stepen obučenosti grupe borskih speleologa i ranije su donosili značajne rezultate iz podzemlja velelepne Zlotske klisure koju oni istražuju već više decenija – rekao je Paunović iz Prirodnjačkog muzeja.

Ta speleološka istraživanja odobrena su od staraoca spomenika prirode „Lazarev kanjon“, Javnog preduzeća „Srbija šume“ i nadležnog ministarstva.

Izvor: Beta

____________________________________________________________________________________________